Dawid Howarth – „Dyskurs” Poststrukturalizm, dekonstrukcja i tekstualność
Strukturalizm - stanowisko w najogólniejszym sensie głoszące, że dla zrozumienia pewnych zjawisk niezbędne jest uchwycenie , w której one występują, lub budowa takiego modelu, który wyjaśnia ich rolę w ich środowisku. Strukturalizm nie jest ruchem jednolitym, nie ma wytyczonego programu; "jest pewnym stylem myślenia formalnego w naukach humanistycznych", który cechuje się deprecjacją roli w .
Z zajęć:
Strukturalizm – model interpretacji, zrozumienia rzeczywistości oparty na podstawie badań językoznawczych. Centralnym problemem zainteresowania w strukturalizmie jest JĘZYK. Przeniesiono metody badań językowych na badania kulturowe. Strukturalizm narodził się na początku w. w za sprawą szwajcarskiego językoznawcy .
Język jest pewną uporządkowaną, hierarchiczną strukturą – stanowi stabilną podstawę klasyfikacji poznawczej. Jest medium dzięki któremu doświadczamy świata.
W strukturalizmie dominuje prymat METODOLOGII, istnieje przeświadczenie, że jesteśmy skłonni dociec obiektywnej prawdy dzięki odpowiednio dobranej metodzie naukowej.
STYL WYPOWIEDZI: zdystansowany, uogólniający, anonimowy, neutralny wobec autora.
wiąże się przede wszystkim z osobą . Zajmował się on "archeologią wiedzy": analizował rozmaite pojęcia tak, by pokazać, że pewne oczywiste dla nas mechanizmy pojmowania świata są współczesnymi wynalazkami, nieznanymi wcześniej w dziejach.
Przykładem takiego mechanizmu jest pojęcie , w świetle analiz Foucaulta - wynalazek .
Z zajęć:
Poststrukturalizm – podejmuje wątki strukturalistyczne, ale je krytykuje i zmienia w treści bardziej radykalne. Jest radykalnie sceptyczny. Cechuje go NIEPEWNOŚĆ i brak wiary w jakiekolwiek fundamenty na których moglibyśmy oprzeć swoje badania. Według poststrukturalistów nie możemy liczyć, że dana czy inna metoda naukowa da nam obiektywną wiedzę na dany temat. Jako użytkownicy języka nie możemy być jego pewni, ponieważ istnieje wiele różnych kontekstów.
Poststrukturalizm upatruje swoje źródło w FILOZOFII. Cechuje go nieustanne kwestionowanie wiedzy – sceptyczne nastawienie.
STYL WYPOWIEDZI: język odautorski, przesycony grami słownymi, bogaty w wyraziste, nierzadko kontrowersyjne formuły.
Z ostatnich zajęć:
1. Struktura narracyjna – zbiera teksty z danej dziedziny. Opiera się na zrekonstruowaniu wspólnego modelu wzorca strukturalnego
v Struktura głęboka – nie widać jej „na pierwszy rzut oka”, pewnego rodzaju abstrakcja, którą badacz pragnie odkryć. Np. odkrywanie podobnych struktur w książkach o Bondzie (polega to na gromadzeniu pewnego rodzaju fenomenów, „rozcinaniu” ich na pewne elementy, następnie porządkowaniu w całkowicie nowy sposób)
v Schemat linearny
12*45*7*9
1*34*6789
1***56*89 Każdy z nich można podzielić na elementy, lecz liczą się jedynie te z nich, które są powtarzalne. Wybieramy tylko to, co istotne a następnie uporządkowujemy w STRUKTURALNY ŁAD.
Co na to poststrukturalizm? Zwraca uwagę na to, że znaki są o wiele bogatsze niż wskazuje na to ich codzienna semantyka. Przykładem może być greckie słowo farmacon, które w zależności od kontekstu oznacza albo lekarstwo, albo truciznę. Według poststrukturalistów każdy znak jest otwarty na różnego rodzaju tropy interpretacyjne.
2. Strukturalizm – naszą wiedzą o świecie jest język. Struktury języka charakteryzują się tym, że są względnie stałe. Strukturaliści wychodzą z założenia, że skoro struktury językowe są stałe, stabilne, znajdują się w stanie równowagi – to sposób myślenia, obraz świata i rzeczywistości jest taki sam.
Ø Dla POSTSTRUKTURALISTÓW najważniejsza jest idea TEKSTU, który jest daleko bardziej zmienny niż język. Jego znaczenie jest wynikiem interakcji z czytelnikami/odbiorcami. Teksty charakteryzują się tym, że są zmienne. Rzeczywistość która nas otacza jest zbudowana tekstualnie, dyskursywnie. Co to znaczy, że ciało ludzie jest tekstualne/dyskursywne? Oznacza to np., że teksty w mediach o ciele narzucają nam normy i granice, oczekiwania względem naszego ciała.
3. Strukturalizm zrywa ze zwyczajowym, zdroworozsądkowym sposobem percepcji pewnych zjawisk. Interesuje się tym, co n i e ś w i a d o m e. Kieruje się ideą, przekonaniem o tym, że poniżej „powierzchni” można odkryć tę PRAWDZIWĄ, OBIEKTYWNĄ i FUNDAMENTALNĄ STRUKTURĘ.
Ø Poststrukturalizm nie jest nastawiony tak pozytywnie. Według niego podmiot jest zmienny, dynamiczny, podlegający różnym wpływom. Historie nie mają pozytywnego zakończenia – nie jesteśmy w stanie odkryć obiektywną prawdę. Właśnie takie pojęcia jak prawda czy wiedza mają charakter dyskursywny, nie ma wobec nich obiektywnego punktu o
[ Pobierz całość w formacie PDF ]